Milliyetçi kişiliği ile tanınan iş insanı İbrahim Murat Gündüz kendisine mertliği, kabadayılığı ve dürüstlüğü ile örnek aldığı parlamentonun sevilen kabadayısı Hamit Fendoğlu ile ilgili konuştu.
İbrahim Murat Gündüz, Hamido’nun halk nezdindeki popülerliğinin altını çizerken onu siyasi alanda örnek aldığı isimler arasında anıyor. Bu kişiler arasında şehit Muhsin Yazıcıoğlu, Yavuz Ağıralioğlu ve Hamit Fendoğlu bulunuyor. Hamido, halkın gönlünde yer edinmiş bir figür olarak, mazlumların yanında duran ve doğruları cesurca savunan bir karakter olarak biliniyor.
Hamid Fendoğlu, yani genelde tanındığı ismiyle Hamido, Türk siyasetinin en dikkat çekici ve özgün karakterlerinden biriydi. 1946 yılında, CHP’nin etkin olduğu bir dönemde, Demokrat Parti’nin Malatya Gençlik Kolları’na katılarak politik hayata atılmıştı. Her zaman CHP ile mücadele eden Hamido, Malatya Belediye Başkanı olduğunda, ofisini zemzem suyuyla yıkayarak CHP ile olan derin düşmanlığını göstermişti.
Hamido, o dönemin sağ siyasetinin merkezinde yer alarak, ülkenin yaşadığı önemli siyasi olaylarda aktif rol almıştır. Yassıada’da Adnan Menderes’in yanında, Demirel’in iktidar yolunda ve sağ siyasetin isyan dönemlerinde Ferruh Bozbeyli ile birlikte mücadele etmiştir.
Kendine “kabadayı” denilmesinden rahatsızlık duymayan Hamido, gerçek anlamda mertliği ve dobra konuşmayı benimseyen bir kişiliğe sahipti. Bu yüzden, yakın korumalığını yaptığı Adnan Menderes’e bile doğruyu söylemekten çekinmemiş, bu yüzden bir yıl boyunca polis tarafından kovalanmıştır. Ancak rakipleri onun kadar açık ve mert bir mücadele sergilememişler, sonunda onu ve ailesini acımasızca hedef almışlardır.
Hamido’nun adı, Doğu Anadolu’da sıklıkla görülen bir adlandırma geleneğiyle sonuna “o” eklenerek oluşturulmuştur; örneğin Ahmet için Ahmedo, Süleyman için Sülo kullanılırdı. Tanınmış İzollu ailesinin bir ferdi olarak dünyaya gelen Hamido, genç yaşlarda Recai Kutan ve Turgut Özal gibi önemli Malatyalı politikacılarla dostluklar kurmuştur. Ancak hayatını derinden etkileyen olaylar zinciri, İnönü döneminde Malatya’ya sürgün edilen milli duygulara sahip şair ve yazarların varlığı olmuştur.
Hamido, lisede politik sebeplerle öğretmenine saldırdığı için okuldan atılmış, ancak Vasfi Kocatürk tarafından desteklenerek eğitimine devam etme şansı bulmuştur. Askerlik dönemi sürgün ve hapislerle dolu olmuş, kavgacı doğası nedeniyle zorluklar yaşamıştır.
Siyasete adım attıktan sonra, Malatya’daki cesur duruşu ile Adnan Menderes’in dikkatini çekmiş ve Ankara’ya davet edilmiştir. Menderes’in yakın koruması olarak görev yapmış, bu rolüyle ün kazanmıştır. 27 Mayıs Darbesi sonrası, bu yakınlığı sebebiyle Yassıada’ya gönderilmiş, burada ağır işkence görmüş ancak Menderes’e ihanet etmemiştir.
1965 seçimlerinde Süleyman Demirel’in daveti üzerine Adalet Partisi’nden milletvekili olarak Meclis’e girmiş ve TBMM’deki kavgalarıyla ünlenmiştir. Özellikle CHP’li milletvekillerine yönelik saldırgan tutumuyla dikkat çeken Hamido, bu davranışlarıyla parti içinde rahatsızlık yaratmıştır. Demokrat Parti’nin mirasını koruma çabalarında da aktif rol alarak, siyasi yasakların kaldırılması için mücadele etmiştir.
Ancak Demirel’in kararıyla Adalet Partisi’nden ihraç edilmiş ve arkadaşlarıyla birlikte Demokratik Parti’yi kurmuştur.
1977 yerel seçimlerinde, sağ partilerin desteğiyle Malatya Belediye Başkanı olarak seçilmiş ancak kısa bir süre sonra, 17 Nisan 1978’de bir bombalı suikast sonucu hayatını kaybetmiştir. Bu trajik olay, aynı zamanda iki torunu ve gelininin de ölümüne yol açmıştır. Ölümünün ardından yaşanan ‘Malatya Olayları’, şehrin siyasi tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Yıllar sonra, CHP bu suikastın araştırılması için TBMM’ye önerge sunmuştur. Hamido’nun mazlumları savunan, mert ve kavgacı kimliği, Demokrat Partililer adına intikam alması ve komünizm karşıtlığı ile halk arasında sevilen bir figür olmuştur. Meclisteki şiddet eylemleri tartışmalı olsa da, kendine has kişiliği ile günümüzde hala saygıyla anılmaktadır, özellikle Malatya siyasetinde.